Donkere onweerswolken, zomerse schapenwolken, grijze luchten en wolkenveertjes. Er zijn enorm veel variaties in wolkensoorten. Bijna elke dag zijn er wolken aan de lucht te zien. Maar welke wolken zijn er nu precies en hoe worden ze ingedeeld? En wat vertellen de wolken over het weer? In dit artikel hebben we de belangrijkste wolkensoorten voor je op een rij gezet.
De allereerste indeling van wolken werd in 1802 gemaakt door de Engelsman Luke Howard. Sindsdien is veel informatie toegevoegd, maar de basis van het systeem is nog steeds in gebruik! Het bestaat uit meerdere stappen waarin steeds meer details verwerkt zijn: wolkengeslachten, -soorten en -varianten. Hier zullen we wolken beschrijven aan de hand van drie karakteristieke vormen die na het lezen van dit artikel hopelijk goed te herkennen zijn.
Grijs, grijs en nog eens grijs
Je kent ze vast wel, van die dagen dat de zon nauwelijks doorbreekt en het wolkendek de lucht vult. In dit soort gevallen vinden we wolkensoorten in de categorie van de lage bewolking. Stratus is hiervan het bekendste voorbeeld. Deze wolk is grijs van kleur en heeft een egale basis (de onderkant van de wolk) die relatief dicht bij het aardoppervlak ligt. Wanneer de basis aan het aardoppervlak komt spreken we niet van stratus maar van mist. Uit stratus valt soms wat motregen, maar meestal is het droog. Dit in tegenstelling tot nimbostratus. Dit zijn dikke grijze wolken waar aanhoudend regen of sneeuw uit valt. Een paraplu is dan zeker aan te raden!
Stapelwolken
Tegenover het aaneengesloten wolkendek van stratus staan stapelwolken. Ze staan ook wel bekend als ‘bloemkoolwolken’ of ‘mooiweerwolken’, maar cumulus is de officiële naam. Cumulus is te herkennen aan de bolle, witte top. We spreken over altocumulus wanneer de basis hoger in de atmosfeer ligt. Dit zijn de bekende ‘schapenwolken’. Stapelwolken staan niet voor niets bekend als ‘mooiweerwolken’. Er komt geen regen bij kijken en het is vaak heerlijk weer om eropuit te trekken.
Ook van cumulus bestaat een variant met regen: cumulonimbus. Deze wolk valt bijna niet te missen want hij is groot en torent soms wel tot 13 km hoog in de lucht. Soms komt hij zelfs zo hoog dat hij botst met een hogere en koudere laag in de atmosfeer, waardoor de wolk zich uitspreidt. De wolk krijgt de vorm van een aambeeld. Het is een waarschuwing dat slecht weer op komst is. Cumulonimbus veroorzaakt namelijk zware neerslag, hagel, windstoten en bliksem. Die onweersbui na een warme zomerse dag is een typisch voorbeeld van cumulonimbus. Soms gaat het hierbij om lokale buien en soms om een hele buienlijn.
Zo licht als een veertje?
Cumulonimbus is niet de enige wolk die tot grote hoogte reikt. De laatste categorie komt uitsluitend hoog in de atmosfeer voor. Op deze hoogte bestaan wolken voornamelijk uit ijskristallen in plaats van waterdruppels. De slierten van ijskristallen zien eruit als vezels of veren. Daarom staat deze categorie ook wel bekend als de vederwolken. Cirrus is het bekendste voorbeeld. Het is te herkennen aan de heldere, witte vegen tegen een blauwe lucht. Je paraplu kan je thuislaten op het moment dat je cirrus ziet want er komt geen regen uit deze wolken.
Met deze drie hoofdvormen zijn nog veel meer variaties mogelijk. Benieuwd welk weertype en welke wolken je komende dagen kan verwachten? Lees het in ons weerbericht.
Vind je dit soort verklarende berichten interessant? Schrijf je dan in voor de gratis Weeronline nieuwsbrief.
Meer Wolken-nieuws