Welk weer is normaal in mei. In deze maand is het weerbeeld vaak al zomers, maar het kan soms ook nog tot nachtvorst komen. De windrichting is sterk bepalend voor de temperatuur. Een oosten- of zuidenwind voert warme lucht vanaf het continent aan, maar een westenwind en zeker een noordenwind is in mei vaak koud met temperaturen ruim onder normaal. In dit artikel lees je wat normaal meiweer is en welke extremen mogelijk zijn.
De gemiddelde mei-temperatuur in De Bilt is in ons huidige klimaat 13,4 graden. Overdag is het gemiddeld 18,3 graden en in de nacht 7,9 graden. Op gemiddeld elf dagen stijgt de temperatuur naar 20 graden of meer en op drie dagen daarvan wordt het 25 graden of meer. De kans op een tropische dag is net zo groot als op een nacht met lichte vorst. In beide gevallen komt het gemiddeld 0,2 keer voor.
Sinds 1901 kwam het 71 nachten in mei tot vorst in De Bilt. De meeste vorstnachten had mei 1941. Het vroor toen in zes nachten en de laagste temperatuur was -1,7 graden en werd gemeten op 3, 8 en 11 mei. Het koudste was het op 4 mei 1929 met -4,3 graden. In 1938 en 1962 daalde de temperatuur naar -2,7 graden.
Laagste mei-temperatuur deze eeuw: -1,2 graden!
De meest recente vorst in mei was op 15 mei 2020. Op de laatste dag van de IJsheiligen vroor het 1,2 graden en daarmee was het de laagste mei-temperatuur van deze eeuw. Ook in 2016 en 2017 kwam het tot vorst in mei met beide keren -0,1 graden. De meest late datum met vorst in De Bilt was op 28 mei 1961. Het vroor toen -0,2 graden. 15 mei 2020 staat in de lijst met de meeste late vorst op plaats acht.
De laagste mei-temperatuur ooit gemeten in ons land was -5,4 graden. Op 9 mei 1944 daalde het kwik in Castricum naar deze waarde. Op 11 mei 1928 werd het in Wijster -5,0 graden en op 8 mei 1941 daalde de temperatuur in Winterswijk naar -4,4 graden.
21 warme en 13 zomerse dagen in 2018
Op 24 mei 1922 werd de hoogste mei-temperatuur ooit in De Bilt genoteerd. Het kwik steeg naar 32,8 graden. Op diezelfde dag in 1922 werd ook de hoogste temperatuur van mei voor heel Nederland genoteerd. Het werd in Gemert en Sittard 35,6 graden. De meest vroege tropische dag in De Bilt was in 1976. Op 9 mei van dat jaar werd het 30,4 graden. Recente tropische dagen in mei vonden plaats in 2017 en 2018. In 2017 werd het op 27 mei 31,9 graden. In 2018 steeg het kwik op 29 mei naar 30,7 graden.
In 2018 steeg de temperatuur in De Bilt in mei op 21 dagen naar 20 graden of meer. Dat is een record! Op een recordaantal van dertien dagen steeg het kwik zelfs naar 25 graden of meer en op één dag werd het tropisch warm (30 graden of meer). Dankzij al deze warme dagen werd de maand recordwarm met gemiddeld 16,4 graden in De Bilt. In 1992 en 2000 steeg het kwik op twaalf dagen naar zomerse hoogte. Het jaar met de meeste tropische dagen in mei was 1922. Op liefst drie dagen werd het warmer dan 30 graden.
Van de 120 jaren sinds 1901 bleef de temperatuur in twee jaren de hele maand onder 20 graden. In zowel 1962 als 1984 werd geen enkele warme dag genoteerd. Het meest recente jaar met weinig warme dagen was in 2015. Op slechts twee dagen werd het 20 graden of meer, maar één daarvan was direct ook zomers. Op 11 mei 2015 werd het 25,6 graden.
224 uur zon en 56 millimeter neerslag
De zon schijnt gemiddeld over het land 226 uur. In de kustgebieden schijnt de zon meer dan in het binnenland. Den Helder noteert 246 uur en Vlissingen 238 uur. Landinwaarts schijnt de zon 212 uur in Maastricht en 219 uur in De Bilt. Wat neerslag betreft valt gemiddeld over het land 58 millimeter. Landinwaarts valt 60 millimeter en in het noordelijk kustgebied gemiddeld 47 millimeter.
Wat is er veranderd aan het klimaat in mei?
Mei is sinds halverwege vorige eeuw steeds iets zonniger geworden. De zon schijnt gemiddeld twaalf uur meer dan het gemiddelde over de periode 1991-2022. Wat neerslag betreft valt gemiddeld gezien ongeveer dezelfde hoeveelheid als in de periode 1981-2010. Ten opzichte van de klimaatperiode 1951-1980 valt gemiddeld zes millimeter meer neerslag.
De temperatuur is t.o.v. de periode 1981-2010 gemiddeld met 0,3 graden gestegen, overdag is er 0,3 graden bij gekomen en in de nacht 0,2 graden. Ten opzichte van de klimaatperiode 1951-1980 is mei 1,3 graden warmer geworden. Het aantal warme dagen is ten opzichte van 1981-2010 naar elf gestegen en het aantal zomerse dagen is gestegen naar drie. Het aantal tropische- en vorstdagen is net zo groot. In beide gevallen komt het gemiddeld in mei 0,2 keer voor.
Meer Klimaat-nieuws