Kunnen we bij de eerste sneeuw in december al uitkijken naar een witte kerst, of moeten we afwachten tot kerst zelf? We weten dat een witte kerst niet vaak voor komt, maar het blijkt dat ze ook heel verschillend kunnen zijn.
We hebben acht keer een officiële witte kerst gehad, maar deze waren wel heel verschillend. Het blijkt dat witte kerst drie varianten kent.
‘Net op tijd sneeuw’-witte kerst
Deze witte kerst is de meest verrassende met op de 24e of zelfs in de nacht van de 25e pas sneeuwval. Dit hadden we in 1906 en in 1964. Een vorstperiode vlak voor kerst wordt in dit scenario opgevolgd door sneeuw. Doordat de sneeuw niet heel lang hoeft te blijven liggen kan ook een dun sneeuwdek een beetje dooi in de middag overleven. Daarbij is het wel belangrijk dat het in de nacht en ochtend vriest.
Lees ook: Waarom hebben we meestal geen witte kerst?
‘Blijft de sneeuw wel liggen’-witte kerst
Dit was het geval 1940, 1950, 1981 en in 2009. Bij deze witte kerst valt in de week voor kerst sneeuw en wordt het spannend of deze voor het eind van de kerst smelt. ’s Nachts vriest het wel flink, maar overdag kan dooi het sneeuwdek flink laten slinken. Doordat een langere vorstperiode in december zeldzaam is, houdt een sneeuwdek dat ontstaan is in de eerste tien decemberdagen bijna nooit stand tot de kerst. Alleen 1981 is daarop een uitzondering. Dat een flink pak sneeuw het lang kan uithouden bewijst kerst 2009. Op beide kerstdagen heeft het niet gevroren. Voor en op eerste kerstdag viel zelfs een flinke hoeveelheid regen. De sneeuw smolt in rap tempo, maar er bleef nog (net) voldoende over op tweede kerstdag.
‘Kan niet missen’-witte kerst
Deze variant van een witte kerst is de leukste als je van sneeuw houdt. De aanloop naar kerst verloopt koud met de hele dag vorst en in deze periode heeft het daarbij gesneeuwd. In 1938 had De Bilt vanaf de 17e een serie ijsdagen en ook tijdens kerst bleef het overdag vriezen. Ook de meest recente witte kerst van 2010 is van dit type met vanaf de 17e vorst. Tijdens de kerstdagen kwam het overdag wel tot dooi en op tweede kerstdag werd het in de zon 4,8 graden.
December telt gemiddeld weinig ijsdagen. In Vlissingen blijft de temperatuur in december gemiddeld één dag geheel onder nul. In De Bilt zijn dat twee dagen en Groningen vriest het in december drie hele dagen. Met dit lage aantal kan het ook bij sneeuwval halverwege december tot het laatste moment onduidelijk blijven of het een witte kerst wordt.
Lees ook welk weer we nodig hebben voor een witte kerst.
Updates over het weer in de komende dagen staan in het weerbericht.
Meer Feestdagen-nieuws