November 2003

Het komt niet vaak voor in Nederland dat het gemiddeld in november warmer is dan in oktober. De laatste en ook enige keer dat dit optrad in de afgelopen honderd jaren, was in 1994.

Toen was het in oktober gemiddeld 9,4 °C en in november 10,2 °C. De gemiddelde temperatuur dit jaar in oktober bedroeg in De Bilt 7,5 °C en in november 8,0 °C. Een verschil van 0,5 graden. November 2003 was een warme maand. De gemiddelde temperatuur lag 1,8 graad boven het langjarig gemiddelde van 6,2 °C.

De maand november komt op de gedeelde achtste plaats in de rij van zachtste zomermaanden sinds 1901. Met name de eerste tien dagen van de maand hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan deze hoge gemiddelde temperatuur. Op 10, 13 en 18 november was de gemiddelde temperatuur zelfs 7 graden hoger dan normaal. In De Bilt werd op 28 november de eerste vorstdag geregistreerd. Het kwik daalde in De Bilt tot –2,2 °C Celsius. In Volkel werd de koudste temperatuur geregistreerd in de weerhut. Het kwik daalde hier tot –2,8 °C op 12 november. In Twenthe werd de hoogste temperatuur bereikt: 16,3 °C op 23 november.

Met ongeveer 74 uren zon gemiddeld over het land tegen 60 uren zon normaal was de maand november een zonnige maand. De zon scheen met name in de eerste helft van de maand. Door een hogedrukgebied kreeg de zon vaak vrij spel. In de tweede helft van de maand werd veelal vochtige lucht aangevoerd waarin veel bewolking voorkwam en de zon weinig of geen kans kreeg. De vochtige lucht zorgde ook voor mist. Donderdag 27 november was het zelfs zo mistig in Nederland dat vliegtuigen die wilden landen op Schiphol moesten uitwijken naar een ander vliegveld. Ook het wegverkeer had op grote schaal hinder van de mist. In De Bilt werden in totaal 69 zonuren geregistreerd. Op 10 dagen scheen de zon in het geheel niet en dat is normaal voor een novembermaand.

November was een droge maand. Gemiddeld viel er in Nederland 49 mm neerslag tegen normaal 82 mm. Het verschil tussen West- en Oost-Nederland was echter groot. In West-Nederland viel de meeste neerslag. Het KNMI-station in Valkenburg registreerde 75 mm neerslag. Op het KNMI-station in Volkel werd daarentegen slechts 26 mm neerslag geregistreerd. In De Bilt viel 40 mm neerslag. Normaal valt er hier 81 mm.

Op 1 december begint de meteorologische winter. De drie herfstmaanden worden door het KNMI getypeerd als koud, droog en zonnig. De gemiddelde temperatuur bedroeg 9,8 °C en normaal is dat 10,2 °C. De zon scheen 436 uren tegen 302 normaal en er viel 176 mm neerslag tegen 235 normaal.