Herfst 2006

Herfst 2006 (september, oktober, november): Record zacht, zeer zonnig en vrij droog

Zachtste herfst in minstens 300 jaar; slechts één jaar oude record verpulverd Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 13,6 °C tegen 10,2 °C normaal was de herfst van 2006 veruit de zachtste sinds het begin van de regelmatige waarnemingen in 1706. Het oude record, 12,0 °C, stond op naam van 2005 en 1731.

Opmerkelijk was dat gedurende het gehele seizoen geen enkele echt koude dag voorkwam; vrijwel continue lag de temperatuur (ver) boven het langjarige gemiddelde. Dat kwam doordat de stroming meestal een zuidcomponent had waarmee zachte lucht werd aangevoerd. Daarnaast had het nog relatief warme water van de Noordzee invloed op de temperatuur. Dat was een nawee van de zeer warme zomer. Bovendien ligt door de opwarming van de aarde de gemiddelde temperatuur bijna een graad hoger dan 30 jaar geleden. Daardoor is de kans op warme extremen tien keer zo groot geworden. Van de afzonderlijk maanden was ook september in De Bilt met een gemiddelde temperatuur van 17,9 °C tegen 14,2 °C normaal de warmste in drie eeuwen. Oktober eindigde met een gemiddelde temperatuur van 13,6 °C tegen 10,3 °C normaal op de tweede plaats in de rij van zachtste oktobermaanden sinds 1901. Ook november eindigde met 9,2 °C tegen 6,2 °C normaal op de tweede plaats in de extremenlijst. Alleen november 1994 was met 10,2 °C nog zachter. Het zal niemand verbazen dat binnen de drie uitzonderlijk zachte maanden allerlei warmterecords zijn gebroken. Meest in het oog springend waren 26 oktober en 16 en 25 november. Op deze dagen werden voor de tijd van het jaar record hoge maximumtemperaturen gemeten. In totaal werden er deze herfst in De Bilt acht zomerse dagen genoteerd (maximumtemperatuur 25,0 °C of hoger) tegen één normaal. Het aantal warme dagen (maximumtemperatuur 20,0 °C of hoger) bedroeg 29 tegen 12 normaal. De landelijk hoogste temperatuur, 30,2 °C, werd op 12 september gemeten in Ell (Limburg). Vorst kwam dit najaar in De Bilt niet voor; normaal telt de herfst zeven vorstdagen (minimumemperatuur lager dan 0,0 °C). Elders in het land werden in november lokaal drie vorstdagen geregistreerd. De landelijk laagste temperatuur werd op 2 november gemeten op de vliegbasis Twenthe: -3,9 °C.

De herfst was gemiddeld over het land vrij droog met 182 mm tegen normaal 235 mm. September was een zeer droge maand met landelijk gemiddeld 12 mm tegen 75 mm normaal. In grote delen van het land viel die maand minder dan 10 mm neerslag. Oktober was aan de natte kant met 91 mm tegen normaal 78 mm. November had met 78 mm vrijwel de normale hoeveelheid neerslag van 82 mm. Van de KNMI-stations waren Maastrricht Hoogeven en het droogst met 133 mm en Wijk aan Zee het natst met 311 mm. In De Bilt werd 210 mm afgetapt tegen 230 mm normaal.

Met gemiddeld over het land 368 uren zonneschijn tegen een langjarig gemiddelde van 302 uren was de herfst nipt zeer zonnig. In alle drie de herfstmaanden scheen de zon langer dan normaal. September had 180 zonuren tegen normaal 136, oktober en november 111 en 77 tegen respectievelijk 105 en 60 normaal. De zon was het meest te zien in het zuidwesten van het land met op het KNMI-station Vlissingen 404 uren zonneschijn. Deelen op de Veluwe was het somberste station met 331 uren. In De Bilt werden 354 zonuren geregistreerd tegen een langjarig gemiddelde van 298. Over de herfst 2005 bedroeg de gemiddelde temperatuur in De Bilt 12,0 °C, het aantal uren zonneschijn 444 en de neerslagsom 217 mm.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1971-2000