Lente 2011: droger en zonniger dan ooit en uitzonderlijk warm

Dat de lente 2011 droog en zonnig verlopen is zal niemand ontgaan zijn. In dit overzicht gaan we in op de cijfertjes en zal duidelijk worden welke records er allemaal gebroken zijn. Kort samengevat hebben we unieke combinatie te pakken van zonnigste, droogste en op 1 na warmste lente ooit!

Weinig regen

Kenmerken voor deze lente was het gebrek aan neerslag. Gemiddeld over het land viel er nog nooit zo weinig neerslag. 49 mm tegen 172 normaal. Nummer 2 en 3 in de ranglijst met minste neerslag gemiddeld over het land zijn 1976 met respectievelijk 69 mm en 1929 met landelijk gemiddeld 76 mm. Neerslaggebieden hadden dankzij aanhoudende hogedrukinvloeden en regelmatig zelfs blokkades geen schijn van kans.  De meimaand was nog de natste van de drie lentemaanden met 25 mm (tegen 61 normaal), doordat er enkele keren wel een buienstoring wist over te trekken of doordat er lokale buien ontstonden. In maart viel er gemiddeld over het land slechts 13 mm en in april 11, normaal is respectievelijk 68 en 44 mm.

Zonnig en warm weer zorgen voor extra grote verdamping

Neerslagtekort gedurende deze lente extremer dan ooit (Bron:KNMI)

Kijken we naar de neerslaghoeveelheden voor De Bilt, die in de relatief natste zone van het land lag, zien we dat er 2 mm meer is gevallen dan in 1996 dat in de ranglijst op de 1e plaats staat. Er viel gedurende deze lente 62.8 mm neerslag. Toch kunnen we ook voor De Bilt en eigenlijk voor het hele land stellen dat het sinds 1901 (het begin van de metingen) niet zo droog is geweest in het land. Droogte wordt namelijk niet alleen door neerslag bepaald maar ook door verdamping. Ideale omstandigheden zijn zonnig en warm weer, met redelijk wat wind. Dat is precies waar het dit voorjaar niet aan ontbrak. Het neerslagtekort (neerslag-verdamping) is dan ook nog nooit zo groot geweest aan het einde van de lente als dit jaar. Gemiddeld over het land bedraagt het neerslagtekort 135 mm, tegen 50 mm normaal. Het oude record stond op naam van 1976 met 110 mm. In het westen en zuiden van het land is het neerslagtekort zelfs opgelopen tot ruim 150 mm. Deze cijfers geven duidelijk aan dat de droogte van dit voorjaar zeer extreem is. Velen van ons zullen de lente van 2011 dan ook niet snel vergeten!

Zonniger dan ooit tevoren

Dat de zon een grote rol gespeeld moet hebben in de verdamping wordt duidelijk als we naar het aantal zonuren gemiddeld over het land kijken: 713 uren tegen 517 normaal. Dit betekent dat de lente van 2011 de zonnigste is in tenminste honderd jaar en het oude record uit 2007 met 662 uren verpulverde. Vooral in maart en april was er een flink ‘overschot’ aan zon; maart 185 (tegen 125 normaal), april 262 (tegen 178 normaal), mei 266 (tegen 213 normaal). April 2011 eindigde dan ook op de derde plaats als het gaat om zonnigste aprilmaanden ooit. Vooral de combinatie van 3 uitzonderlijke droge en zonnige maanden op rij maakten dat deze lente uniek werd.

Zeer warme lente

Mede dankzij het recordaantal zon-uren is het neerslagtekort hoger dan ooit opgelopen voor eind mei (Bron: KNMI)

De unieke lente van 2011 leverde ook een 2e plaats op als het gaat om de gemiddelde temperatuur; 11,0 graden tegen 9,5 normaal. De eerste plaats wordt ingenomen door de lente van 2007, met 11,7 graden Celsius. De lente van 2007 was over het geheel genomen warmer omdat maart 2011 met een temperatuur iets onder het gemiddelde eindigde, terwijl maar 2007 heel warm verliep. In 2007 volgde een warme april en ook nog een redelijk warme meimaand. Dit jaar was het in maart dus nog kouder dan normaal, maar in april is het nog nooit zo warm geweest als dit jaar met een gemiddelde temperatuur van 13,1 graden.  De temperatuur in mei was vergelijkbaar met die in 2007. Bekijken we de lente als geheel dan zijn we qua gemiddelde temperatuur dus op een 2e plek geëindigd. Kijken we naar de score van warme dagen (maximum van 20,0 of meer) dan staat de teller op 25, wat ook een record is. Hiermee is 2007 met 24 warme dagen dus net verslagen. Het aantal extreem warme dagen viel wel mee deze lente; 5 zomerse dagen (maximum van 25,0 of meer) tegen 4 normaal) en geen enkele tropische dag (maximum 30,0 of meer). In het zuidoosten van het land werd het op 30 mei overigens wel tropisch warm.

Auteur: Jaco van Wezel Bron: MeteoVista | Weeronline.nl, KNMI