Op meerdere plaatsen heeft het afgelopen nacht matig gevroren met minima beneden -5 graden. Daarmee is de eerste matige vorst van deze winter een feit. In Eelde was het met -6,0 graden het koudst. Door de vorst kan het in het hele land plaatselijk glad zijn door bevriezing van natte wegen en rijpvorming. Voor in Friesland en Groningen is lokaal sprake van spekgladde wegen door ijzel. Ook in Noord-Holland en Drenthe is kans op zeer lokale ijzel door kleine buitjes die overtrekken.
In het hele land liggen de wegdektemperaturen onder het vriespunt. Doordat de wegen overal gisteren vochtig zijn geworden door (winterse) buien die over het land trokken kan het glad zijn. Voor de meeste provincies geldt dat dit het geval is op niet gestrooide weg en fietspaden en op stoepen. Ook is afgelopen nacht regionaal rijpvorming opgetreden. Deze gladheidsvorm herken je snel doordat de weg er dan wit uitziet, maar een bevroren natte weg valt minder op.
IJzel is de meest verraderlijke vorm van gladheid en daar is in het noorden sprake van. Al dan niet onderkoelde regendruppels vallen op een bevroren ondergrond. Vooral in Groningen en Friesland zijn regenbuien overgetrokken en dat heeft ijzel veroorzaakt. Hierdoor zijn ook meerdere ongelukken gebeurt en zijn wegen afgesloten. Hoef je daar niet perse de weg op, doe het dan de eerste uren niet. In de loop van de ochtend loopt de temperatuur op en zal de gladheid verdwijnen.
Lees meer over de verschillende vormen van gladheid.
In Friesland is de weg N31 in beide richtingen dicht tussen Leeuwarden en Drachten. Er zijn daar vier ongelukken gebeurd. Volgens Omrop Fryslân is op de N31 een auto in de sloot beland en sloeg een auto over de kop. Andere auto's belandden tegen de vangrail. Ook in Amsterdam zijn auto's uit de bocht gegleden. (Bron: ANP).
In hele land koud
Bij windluwe omstandigheden werd het afgelopen nacht in het hele land koud met op grote schaal lichte tot matige vorst Het koudst werd het in Eelde met -6,0 graden. Maar ook in Wijk aan Zee, Deelen, Gilze-Rijen en Eindhoven was sprake van matige vorst met minima beneden -5 graden. In De Bilt werd het -4,5 graden en van officiële matige vorst is dan ook nog geen sprake.
Eerste lokale matige vorst aan de late kant
De eerste lokale matige vorst is aan de late kant, want gemiddeld komt de eerste matige vorst rond 1 december voor. De vorige keer dan het kwik daalde tot beneden -5 graden was een jaar geleden. Op 21 januari daalde de temperatuur in het Limburgse Ell naar -5,8 graden.
In het vorige winterseizoen (2023-2024) kwam het op 30 november tot de eerste matige vorst. In Leeuwarden daalde de temperatuur naar -5,4 graden. In het winterseizoen van 2022-2023 was de eerste keer met regionaal temperaturen beneden -5 graden op 19 november. Het jaar ervoor (2021-2022) was het op 10 december het geval en de eerste matige vorst het jaar daarvoor was op 29 november. In het winterseizoen van 2019-2020 moest, net als dit jaar, tot in januari worden gewacht. Pas op 21 januari kwam het tot de eerste matige vorst.
Gemiddeld rond 1 december
Gemiddeld komt de eerste lokale matige vorst rond 1 december voor. De meest vroege datum dat het ergens in het land tot matige vorst kwam is 7 oktober. In 1912 werd het in Winterswijk toen -5,7 graden. Er is nog nooit een winterseizoen geweest waarin het nergens tot matige vorst kwam.
Aantal dagen met matige vorst neemt af
In ons huidige klimaat komt het gemiddeld in het oosten en noordoosten van het land op veertien tot zestien dagen tot matige vorst. In de periode 1981-2010 was dit nog gemiddeld drie dagen meer. In het midden en zuiden vriest het gemiddeld tien keer matig en dat was in de vorige klimaatnormaal nog dertien dagen.
In het westen van het land komt matige vorst het minst vaak voor. Vanwege de invloed van het relatief warme zeewater vriest het op twee tot vijf dagen. Dat was in de vorige klimaatperiode nog drie tot zeven keer. Zo neemt overal in het land het aantal dagen met matige vorst af.
Of het de komende tijd ook tot matige vorst komt lees je in het uitgebreide weerbericht.