Strenge en zeer strenge vorst hoor je niet zo heel vaak in de weerberichten. In dit artikel leggen we uit wat we daarmee bedoelen en hoe vaak het is voorgekomen in ons land. Wist je dat het in deze eeuw bijna niet streng of zeer streng meer heeft gevroren?
Met strenge vorst bedoelen we temperaturen van -10,1 graden en lager en met zeer strenge vorst daalt de temperatuur tot beneden -15 graden. De laatste keer dat het in De Bilt streng vroor was op 25 januari 2013. Het kwik daalde toen naar -11,4 graden. Niet eerder was de periode zonder strenge vorst zo lang. De laatste keer dat het zeer streng vroor was op 7 februari 2012 met in De Bilt -15,3 graden.
Gemiddeld daalt de temperatuur volgens de nieuwe normaal over de periode 1991-2020 slechts éénmaal per jaar tot beneden -10 graden. In de vorige klimaatperiode (1981-2010) kwamen twee strenge vorstdagen voor en in de periode 1971-2000 daalde de temperatuur nog in drie nachten tot beneden -10 graden. Zeer strenge vorst komt gemiddeld 0,1 keer voor en in de vorige klimaatperiode was dat 0,2 keer, een zeldzaam fenomeen dus.
Lees ook: Dit is een koudegolf
Zeer strenge vorst is vooral iets van de vorige eeuw
Sinds 1901 is zeer strenge vorst in De Bilt in totaal 60 keer voorgekomen verdeeld over 20 winters. In de winter van 1955-1956 daalde de temperatuur in maar liefst tien nachten tot beneden -15 graden. De winter van 1941-1942 had zeven strenge vorstnachten en de winter van 1928-1929 noteerde er zes. De winter van 2011-2012, de enige winter deze eeuw tot nu toe met zeer strenge vorst, noteerde er drie met in De Bilt een temperatuur van -18,9 graden.
De laagste temperatuur in De Bilt werd genoteerd op 27 januari 1942. De temperatuur daalde naar -24,7 graden. Op diezelfde dag werd ook het nationale kouderecord genoteerd. In Winterswijk werd het -27,4 graden. Op 4 februari 2012 daalde de temperatuur in Lelystad naar -22,9 graden. Op 4 maart 2005 daalde het kwik in Marknesse naar -20,7 graden.
Foto: Albert Thibaudier
Deze eeuw zeer weinig écht koude nachten
Strenge vorst met temperaturen beneden -10,1 graden komt veel vaker voor, maar deze eeuw is het aandeel schaars. In totaal heeft het, sinds 1901 in De Bilt in 388 nachten streng gevroren. Het aandeel strenge vorstnachten van de 21ste eeuw (18 nachten) is slechts 5%.
Deze eeuw heeft het alleen in de winters van 2003, 2005, 2009 t/m 2013 streng gevroren. De winter van 2011-2012 had in totaal zeven strenge vorstnachten. De meeste strenge vorstnachten had de winter van 1963. In totaal daalde de temperatuur op maar liefst 24 nachten tot beneden -10 graden.
Of het de komende tijd tot strenge vorst komt, lees je in het meest uitgebreide weerbericht van Nederland.
Foto: Christian Leroux