Hoe ontstaat sneeuw?

In het winterhalfjaar valt behalve regen ook wel eens sneeuw uit de lucht in Nederland. De ene keer blijft de sneeuw slechts enkele uren liggen, maar het kan ook dagenlang prachtig wit zijn. Hoe komt het dat deze winterse buien anders zijn dan de typische regenbui? In dit artikel leggen we uit hoe sneeuw ontstaat en zetten we de meest voorkomende types sneeuw voor je op een rijtje.

Om sneeuw te vormen heb je drie hoofdingrediënten nodig: een hoge luchtvochtigheid, temperaturen onder het vriespunt en de aanwezigheid van stofdeeltjes. Deze stofdeeltjes zijn erg belangrijk voor het ontstaan van sneeuw! Het is vergelijkbaar met cakebeslag zonder bloem, dat blijft een vloeibare massa. Maar hoe vormen sneeuwvlokken eigenlijk en wat is de rol van temperatuur en luchtvochtigheid?

Ontstaan van sneeuwvlokken

Allereerst moeten er wolken aanwezig zijn in de lucht. De waterdruppeltjes in de wolk bevriezen wanneer de temperatuur onder het vriespunt daalt. De druppels veranderen van vorm en worden kleine ijsnaaldjes. Deze omzetting vindt meestal plaats tussen -5°C en -20 °C. Het moet dus flink koud zijn op de hoogte waar de wolk voorkomt!

Deze ijsnaaldjes alleen zijn nog niet voldoende om sneeuwvlokken te vormen. Daarvoor zijn de stofdeeltjes nodig. De ijsnaaldjes hechten zich aan het oppervlak van het stofdeeltje. Langzaam raakt het oppervlak helemaal gevuld met ijsnaaldjes en een ijskristal heeft zich gevormd. Een ijskristal heeft altijd zes punten, maar de vorm is uniek voor ieder kristal. Onder de invloed van de wind worden de ijskristallen aan elkaar gekit en uiteindelijk ontstaat een sneeuwvlok.

IJskristallen. Foto: Adobe Stock / Twan Wiermans

Verschillende types sneeuw

Vanaf het moment dat sneeuwvlokken zich hebben gevormd, is het nog een lange weg naar de grond. Onderweg kunnen veel veranderingen plaatsvinden die bepalend zijn voor het type sneeuw dat ontstaat. Eén ding staat vast: de temperatuur is van groot belang!

• Droge sneeuw: wanneer de temperatuur van de lucht tussen de wolk en de grond onder het vriespunt blijft, valt er droge sneeuw. Deze sneeuw blijft liggen en vormt het mooiste sneeuwdek.
• Natte sneeuw: dit type sneeuw ontstaat wanneer de sneeuwvlokken een luchtlaag passeren waar de temperatuur boven het vriespunt ligt. De sneeuwvlokken zijn groot waardoor het zicht slecht is. Goed opletten dus op de weg! Natte sneeuw blijft vaak niet lang liggen. Alleen als er veel in korte tijd valt, kan het eventjes wit worden.
• Plaksneeuw: alle sneeuwfans opgelet! Dit type sneeuw is erg geschikt voor sneeuwballen, sneeuwpoppen en iglo’s. De naam verraadt het al een beetje, deze sneeuw blijft goed plakken omdat het relatief natte sneeuw is in vergelijking met de “gewone” droge sneeuw.
• Poedersneeuw: wanneer het flink koud is met temperaturen ruim onder het vriespunt worden de sneeuwvlokken erg klein en valt er poedersneeuw.
• Poolsneeuw: bij een rustig weerbeeld en temperaturen lager dan -8 graden Celsius valt er poolsneeuw. Dit type is een beetje de uitzondering op de regel want er vallen geen sneeuwvlokken uit een wolk en het kan gewoon helder zijn. Poolsneeuw zijn ijsnaaldjes die naar beneden vallen en vaak mooi schitteren in het zonlicht.
• Korrelsneeuw: ook dit type sneeuw is een uitzondering en heeft meer iets weg van hagel. Het zijn witte korreltjes die opspringen als ze de grond raken. Het komt voor wanneer de temperatuur rond het vriespunt ligt en het buiig weer is.

Benieuwd of er winters weer aankomt en welk type sneeuw je kan verwachten? Dat lees je in ons weerbericht