Weeronline adviseert (sinds 2019) om de klok nog éénmaal een half uur te verzetten in plaats van een permanente zomer- of wintertijd in te voeren. Een tijdsverschil van een half uur ten opzichte van de huidige situatie heeft zowel in de zomer als winter grote voordelen, terwijl de nadelen verzacht worden. Zo leidt een verschuiving van dertig minuten tot minder gladheid in de avondspits, valt het heetste moment van de dag in de zomer eerder en wordt het niet te vroeg licht. Kortom: het is tijd voor vierseizoenentijd!
Het invoeren van een permanente zomer- of wintertijd heeft niet alleen consequenties voor het moment waarop het donker of licht wordt. Ook het weer speelt een grote rol in het tijdsverschil. In het winterseizoen is het vallen van de avond van cruciaal belang voor de avondspits. In de donkerste periode van het jaar valt de schemering in het geval van wintertijd namelijk precies tijdens het hoogtepunt van de avondspits. Juist op dat moment kan de temperatuur snel dalen met vorst en gladheid tot gevolg. Dit leidt tot ongevallen en langere files.
Lees ook: Zo zijn zomer- en wintertijd ontstaan
Een permanente zomertijd kan dit probleem verminderen, maar heeft juist in de ochtend weer grote nadelen. Zo is het in december in het geval van zomertijd pas om 9:45 uur licht. Een tijd die tussen zomer- en wintertijd in zit biedt een oplossing en daarom adviseren we de klok nog één keer een half uur te verzetten en daarna niet meer. Een ‘vierseizoenentijd’ vermindert de effecten van gladheid in de avondspits en zorgt ervoor dat het niet pas heel laat licht wordt. Bovendien krijgen strooidiensten in de vroege ochtend meer tijd om te strooien, omdat het koudste moment van de dag later valt. Een ‘vierseizoenentijd’ is dus niet alleen een mooi compromis naar het Nederlandse Poldermodel, het is een ‘win-win’ voor iedereen.
Een verschuiving naar Britse tijd, zoals her en der wordt betoogd, zou de problemen alleen maar verergeren. Niet alleen valt vrijwel de gehele avondspits in het donker, ook kunnen strooidiensten gladheid in de ochtend moeilijker bestrijden. Daarnaast zou het ’s middags in de donkerste maanden van het jaar dan al tussen half vier en half vijf donker worden en in de zomermaanden zou de zon al ondergaan tussen zeven en acht uur. Hiermee lopen binnen werkende mensen veel licht en vitamine D mis. Belangrijk is dat het effect daarvan ook wordt onderzocht en niet alleen gekeken wordt naar het belang van ochtendlicht voor ons bioritme.
Klok een half uur verzetten: effecten in de zomer
Ook in de zomer biedt een tijd tussen zomer- en wintertijd veel voordelen. In tegenstelling tot zomertijd valt zonsondergang een half uur eerder. Dat betekent dat het op warme zomeravonden ook eerder afkoelt. ’s Ochtends is het iets eerder licht, maar niet zo vroeg als bij het invoeren van een permanente wintertijd. In dat laatste geval zou het op 21 juni al om 3:30 ’s nachts licht worden! Hoe vroeger de zon op komt, hoe eerder het warm wordt. Bij een permanente wintertijd brand je ’s nachts al je tent uit.
Door een ‘vierseizoenentijd’ zal een barbecue iets eerder moeten plaatsvinden, omdat het al eerder afkoelt. Bovendien ontstaan onweersbuien iets eerder ten opzichte van zomertijd. Toch is dat effect klein. Bij een permanente wintertijd kunnen onweersbuien al een uur eerder op de dag voorkomen en is het op koelere zomeravonden al snel te koud om buiten te zitten.
Bij permanente wintertijd wordt ook veel duurzame energie opgewekt tijdens de zomernachten wanneer de meeste mensen nog slapen. Deze energie zal dan moeten worden opgeslagen in grote accu’s. Vanuit het oogpunt van duurzame energie is het dus belangrijk dat we het meest actief zijn in het gebruik van energie tijdens de uren dat de zon schijnt. Ook waait het tijdens de uren dat het licht is vaak een stuk harder dan tijdens de donkere uren.
We sommen hieronder de voordelen van een vierseizoenentijd op:
- Geen verstoring biologische klok door klok verzetten
- Minder gladheid en ongelukken in de avondspits
- Op de donkerste ochtend in de winter om 9:18 uur zonsopkomst in Midden-Nederland in plaats van 9:48 uur bij permanente zomertijd; het is daarmee dus eerder licht
- Op de donkerste middagen in de winter zonsondergang om 16:58 uur in plaats van om 16:28 uur bij permanente wintertijd. Hiermee profiteren we dus langer van het daglicht in de middag.
- In maart langer licht in de avond; gunstig voor buitenactiviteiten
- Rond de langste dag iets later licht, om 4:50 uur in plaats van om 4:20 uur bij permanente wintertijd
- Rond de langste dag zonsondergang om 21:34 uur en daardoor snellere afkoeling; een half uur eerder dan bij permanente zomertijd
- In de herfstmaanden september en oktober worden de ochtenden snel donkerder en profiteren we van een half uur extra ochtendlicht t.o.v. de huidige zomertijd
- Vierseizoenentijd sluit beter aan bij ons leefritme dan zomertijd in de winter of wintertijd in de zomer
- We zijn als mens over het hele jaar bezien meer actief in de periode dat het licht is, hierdoor neemt de lichtvervuiling in de donkere uren af en dat is gunstig voor dieren die daar nu last van hebben.
De nadelen van een vierseizoenentijd op een rij t.o.v. huidige situatie:
- Koele zomeravonden sneller te koud om buiten te zitten dan bij zomertijd
- Onweersbuien komen eerder, doordat warmste moment half uur eerder valt
- Tijdens de donkerste ochtend in de winter komt de zon om 9:18 uur op in plaats van om 8:48 uur bij permanente wintertijd
- In september ’s avonds eerder donker dan bij zomertijd; nadelig voor buitenactiviteiten
Meer Tijd en seizoenen-nieuws