In Nederland zijn tegenwoordig de winters bijzonder zacht, maar in andere landen kan het kwik dalen tot ver beneden het vriespunt. Heel wat plekken op de wereld hebben ooit een temperatuur kouder dan -60 graden gemeten, maar het kan nog bonter.
10. Ust’Shchuger, Rusland (-58,1ºC)
Niet alleen in Siberië is het berekoud, ook in het westen van Rusland kan de temperatuur tot ijzige waarden dalen. Het gehucht Ust’Shchuger, dat ten westen van de Oeral ligt, mag zichzelf zelfs het koudste plekje van Europa noemen. Op 31 december 1978 daalde de temperatuur er naar -58,1 graden. Nooit meer is het ergens in Europa zo koud geweest.
9. Prospect Creek, Alaska (-62,2 ºC)
Prospect Creek is de houder van het Amerikaanse kouderecord. Op 23 januari 1971 werd een minimumtemperatuur van -62,2 graden gemeten. Deze plek in de uitgestrekte wildernis van Alaska herbergt nu geen mensen meer, maar vroeger was het een uitvalsbasis voor mijnwerkers en constructiemedewerkers. Midden jaren 70 woonden er maar liefst 27000 mensen, allemaal met één doel: het bouwen van een enorme oliepijplijn. Toen dat project in 1977 af was, werd het kamp opgebroken.
8. Snag, Yukon, Canada (-63,0°C)
Ben je een echte koukleum? Blijf dan ver weg van het dorpje Snag langs de Alaska Highway in Yukon. In 1947 werd hier de recordtemperatuur van -63 graden Celsius gemeten. Op dat moment woonden er in het dunbevolkte dorpje in Canada enkele tientallen mensen: een aantal bonthandelaars en vijftien tot twintig man meteorologisch personeel.
7. North Ice, Groenland (-66,0°C)
Tussen 1952 en 1954 was North Ice een onderzoeksstation van de Britse ‘North Greenland Expedition’. Het bevond zich op de inlandse ijsvlakten van Groenland. Onder leiding van commandant James Simpson slaagde het station erin met een waarde van -66 graden Celsius de laagste temperatuur te meten. De meting dateert van 9 januari 1954.
6. Ojmjakon, Rusland (-67,8°C)
Een van de koudste bewoonde plekken is te vinden in het verre oosten van Rusland. Ojmjakon telt bijna 500 vaste inwoners die dagelijks te maken krijgen met erbarmelijke temperaturen. In het dorp daalde de temperatuur op 6 februari 1933 naar maar liefst -67,8 graden. De naam Ojmjakon betekent ironisch genoeg ‘niet-bevroren water’.
Ojmjakon moet het record delen met Verchojansk. Op 5 februari 1892 koelde het daar af naar -67,8 graden. Verchojansk staat bekend als de kleinste stad van Rusland. Het is een onderdeel van de autonome republiek Sakha en ligt aan de rivier Jana, vlakbij de Noordpoolcirkel. De gemiddelde temperatuur in de winter is -45,4 graden Celsius, maar lager kan dus ook. Zo is Verchojansk, samen met Ojmjakon, het enige bevolkte gebied dat in januari dagelijks temperaturen onder -60 graden Celsius kan voorleggen.
5. Klinck Onderzoeksstation, Groenland (-69,4°C)
Het Klinck onderzoeksstation ligt binnen de poolcirkel. Het maakte op deze plaats observaties van temperaturen zo laag als -69,4 graden Celsius. Het station is genoemd naar de mechanicus Jay C. Klinck, die ook zijn naam gegeven heeft aan de Klinck Nunatak – een van de bekendere bergtoppen in het poollandschap.
4. Mount McKinley, Alaska (-73,8°C)
Eén berg staat qua kou boven alle andere en is de meest arctische op de planeet. Denali of Mount McKinley, de hoogste piek in Noord-Amerika, wordt beschouwd als de koudste berg op aarde, met temperaturen die in de winter kelderen tot ongeveer -40 graden Celsius en lager. De laagste temperatuur ooit gemeten op Mount McKinley is -73,8 graden Celsius.
3. Dome A, Antarctisch Plateau (−82,5°C)
Lange tijd werd Dome A op het Oost-Antarctisch Plateau beschouwd als de plek waar zich de laagste temperaturen ter wereld voordeden. Volgens NASA-metingen kunnen de temperaturen hier aan de grond op heldere winternachten dalen tot waarden onder de -92 graden Celsius. Door deze lage temperaturen en de haast totale afzondering, is het Oost-Antarctisch Plateau amper bewoond en wordt het ook amper bezocht. Toch blijven wetenschappers erin slagen het gebied te onderzoeken. De koudste luchttemperatuur ooit werd er gemeten in juli 2005 en bedroeg -82,5 graden Celsius.
2. Amundsen–Scott Zuidpoolstation (-82,8°C)
Het Amundsen-Scott Zuidpoolstation is de meest zuidelijke plaats ter wereld. Het werd treffend genoemd naar Roald Amundsen en Robert Falcon Scott, die als eersten de Zuidpool bereikten in 1911 en 1912. Op dit onderzoeksstation werd een minimumtemperatuur gemeten van -82,8 graden Celsius op 23 juni 1982.
1. Vostok Onderzoeksstation, Antarctica (–89.2°C)
Het Russisch onderzoeksstation ligt 3.488 meter boven de zeespiegel en blijft tot vandaag officieel de koudste plek ter wereld. De recordmeting van -89,2 graden Celsius dateert van 21 juli 1983.
Onofficieel: Fuji Ridge, Oost-Antarctisch Plateau (–93.2°C)
Hoewel deze meting niet met een thermometer op aarde is gedaan, vinden we hem wel het vermelden waard omdat hij echt ijskoud is. Op 10 augustus 2010 was op het Oost-Antarctisch Plateau de laagste temperatuur ooit te zien in satellietmetingen van NASA. Op de Fuji Ridge daalde de temperatuur naar een bizarre waarde van -93,2 graden. Omdat satellieten de temperatuur direct aan de grond meten, kunnen we niet spreken van officieel de koudste plek. Daarvoor is een meting op aarde op ongeveer anderhalve meter hoogte nodig.
Meer Buitenland-nieuws