Wachten op een vertraagde trein is nooit leuk, maar tijdens nat en winderig herfstweer is extra wachttijd op het perron nog vervelender. Juist dan leiden vallende bladeren op het spoor tot een verhoogde kans op vertragingen van treinen. Hoe zit dat eigenlijk?
Een VIRM-VI trein, een dubbeldekker-intercity met zes bakken, weegt ongeveer 350.000 kilogram. Als deze trein vol is komt hier nog circa 15% bij. Onder dit gewicht worden blaadjes fijngemalen en in combinatie met vocht ontstaat een ‘bladmoes’.
Het contactoppervlak van een treinwiel op het spoor is heel klein. Hierdoor heeft een trein sowieso weinig wrijving. Normaalgesproken is dit een voordeel, want wrijving kost energie. Maar als het spoor glad is wordt afremmen voor een zware trein hierdoor lastig.
Door bladmoes kan de remweg van een trein wel 50% toenemen. Bij het remmen kunnen de wielen door deze brei slippen en dit kan weer leiden tot de zogenaamde ‘vierkante wielen’. En bij het optrekken kunnen door slippende wielen putjes in de rails ontstaan. Uiteraard worden de wielen niet echt vierkant, maar gaat het om kleine afgevlakte plekken. Hierdoor kunnen treinen gaan trillen. Als dit gebeurt moeten ze naar de werkplaats en kunnen ze tijdelijk niet meer gebruikt worden. Sprinters hebben hier het snelst last van, omdat deze treinen vaker moeten remmen en optrekken.
Om het risico van het missen van een station en het ontstaan van vierkante wielen te voorkomen, wordt bij veel blad op de rails voorzichtiger geremd en opgetrokken. Dit kan leiden tot vertragingen.
Wat doen NS en ProRail hieraan?
Gladde sporen door bladmoes worden door ProRail bestreden met een speciale gel. Deze gel wordt gespoten op de rails. Dit gebeurt in bosrijke gebieden op plaatsen waar de treinen moeten optrekken en afremmen. Dat betekent ongeveer een kilometer vóór en ná een station.
Verder remmen machinisten als er veel blad op de rails ligt eerder voor een station. Ook blijven spoorwegovergangen nabij stations, als veiligheidsmaatregel, soms langer dicht. De kans op vertragingen neemt hierdoor wel toe.
Lees ook: Waarom kleuren en vallen de bladeren in de herfst?
Bron: Weeronline, ProRail