De temperatuur was deze herfst aan de hoge kant. De gemiddelde temperatuur komt uit op 11,8 graden tegen 10,5 graden normaal. Daarmee was het de op drie na warmste herfst ooit gemeten. De zon scheen ongeveer 380 uur tegen 319 normaal en er viel gemiddeld 211 millimeter regen. Normaal valt in de herfst 243 millimeter.
Voor het achtste jaar op rij was de herfst zachter dan normaal. Niet alleen november was zeer zacht, maar ook september en oktober waren zachter dan gebruikelijk. September was 1,0 graden te zacht, oktober 0,6 en november 2,3 graden. De gemiddelde herfsttemperatuur komt uit op 11,8 graden tegen 10,5 graden normaal. Dat is goed voor een vierde plaats in de ranglijst met warmste herfstmaanden sinds het begin van de metingen.
De herfst van 2006 blijft koploper met een gemiddelde temperatuur van 13,6 graden, tweede en derde zijn 2014 en 2005 met gemiddeld 12,5 en 12,0 graden.
Recordlang maximumtemperatuur boven 10 graden
De temperatuur steeg in De Bilt op bijna alle dagen tot boven 10 graden. Pas op 20 november bleef het kwik in De Bilt onder de 10 graden en kwam een eind aan een recordreeks van 233 dagen boven 10 graden. Niet eerder bleef de temperatuur op het hoofdstation tot zover in het jaar boven 10 graden. Het vorige record stamde uit 2015 met op 16 november pas een maximumtemperatuur onder 10 graden.
In totaal steeg de temperatuur in De Bilt op zeventien dagen naar 20 graden en meer. Normaal kent de herfst twaalf warme dagen. Op drie dagen daarvan steeg de temperatuur in De Bilt naar zomerse waarden van 25 graden en meer en dat is één meer dan normaal.
De warmste herfstdag was 15 september. Op die datum werd het absolute hitterecord voor de maand september genoteerd. Het werd in het Brabantse Gilze-Rijen 35,1 graden. Het vorige record was 34,2 graden en werd op 4 september 1929 gemeten in Maastricht. In De Bilt werd het die dag 31,4 graden en daarmee was het officieel de meeste late tropische dag in het jaar. Het was tevens Prinsjesdag en met 30,3 graden in de omgeving van Den Haag was het ook de warmste Prinsjesdag ooit.
Vijf datum-warmterecords
Niet alleen op 15 september kwam het tot een datum-warmterecord, ook op 21 oktober, 2 november, 9 november en 18 november werden datum-warmterecords gebroken. Een kouderecord werd deze herfst niet gebroken. Op 18 oktober daalde de temperatuur in Twenthe naar -0,7 graden en daarmee was de eerste lokale vorst van het najaar een feit. Op het meetpunt De Bilt is het nog niet tot vorst gekomen en daarmee is de eerste officiële vorst laat. De kans is groot dat dit zondag of maandag alsnog lukt.
Herfst was droger dan normaal
Zowel september als november verliepen droger dan normaal. Oktober daarentegen was een flink stuk natter met gemiddeld over het land 110 millimeter tegen 83 normaal. Gemiddeld is 211 millimeter gevallen tegen 243 millimeter normaal in de klimaatperiode 1981-2010.
In september viel in Zeeland op meerdere plaatsen meer dan 100 millimeter, met in Ovezande 162 millimeter. In oktober viel veruit de meeste neerslag in het westen van het land. In Noord-Holland zat lokaal meer dan 200 millimeter in de regenmeter met in Bergen in totaal 231 millimeter. In november was het allemaal een stuk droger. Het natst was het op Texel met in Den Burg in totaal 54 millimeter.
In het oosten en zuidoosten was het allemaal een stuk droger met in het Limburgse Echt over de gehele herfst slechts 110 millimeter regen. In Noord-Holland is op sommige plaatsen 350 millimeter gevallen.
Herfst was zonnig, ondanks sombere oktober
Na een op drie na zonnigste september met 201 uur zon, volgde een sombere oktober met slechts 77 uur zonneschijn. November was echter een zonnige maand en had zelfs meer zonuren dan oktober. Gemiddeld over het land scheen de zon in november 102 uur. Gemiddeld scheen de zon deze herfst 380 uur tegen 319 uur normaal.
De meeste zonuren waren voor het zuiden van het land. In Maastricht scheen de zon 401 uur en in Vlissingen 410 uur. Normaal schijnt de zon zo’n 70 tot 80 uur minder. In de rest van het land was de zon ongeveer 364 uur te zien tegen normaal 314 uur.
Foto: Ben Saanen