Mei 2020 was een van de zonnigste maanden ooit gemeten. Het totale aantal zonuren kwam uit op 324 en alleen mei 1989 en juli 2018 waren iets zonniger met 329 en 332 zonuren. Ook viel er nauwelijks regen: slechts 19 mm tegen 61 mm normaal. Hiermee is het de op vier na droogste meimaand ooit gemeten. De gemiddelde temperatuur was exact gelijk aan de normaal met in De Bilt 13,1 graden.
Zon, zon en nog eens zon: dat was het credo van deze meimaand. Op maar liefst 21 dagen noteerde De Bilt 10 of meer zonuren en geen enkele dag verliep geheel zonloos op het hoofdstation. Het totale aantal zonuren is uitgekomen op 318 uur. Normaal schijnt de zon gemiddeld over het land 213 uur. Met zoveel zonuren is deze maand de op één na zonnigste meimaand ooit gemeten. Alleen in mei 1989 was het nog iets zonniger. Toen scheen de zon 329 uur. Ter vergelijking: mei 2019 noteerde gemiddeld over Nederland 224 zonuren.
De meeste zon was voor de kust en dan met name voor het zuidwesten. In Vlissingen scheen de zon 352 uur en dat is voor de Zeeuwse havenstad zonniger dan ooit tevoren in mei of in welke maand dan ook! Normaal heeft Vlissingen in mei 218 uur zon. De 352 zonuren zijn ook een absoluut record voor de hoogste maandsom zonneschijn over alle officiële Nederlandse weerstations. Het record stond op 349,8 uur en was gemeten in juli 2018 te Cabauw (Utrecht). Juli 2018 was gemiddeld over het land de zonnigste maand ooit.
In het binnenland ontstonden vaker stapelwolken en daardoor was het daar iets minder zonnig. Zo kwam weerstation Twenthe (nabij Oldenzaal) uit op bijna 278 uur zon. Dat is alsnog veel meer dan de gebruikelijke 202 zonuren in Twente in mei.
Ernstige droogte in 2020: grootste neerslagtekort eind mei ooit
Dat er op veel dagen nauwelijks een wolkje aan de lucht was, is goed terug te zien in de hoeveelheid neerslag die er is gevallen. Gemiddeld over het land kwam de totale neerslagsom uit op slechts 19 mm, terwijl een normale meimaand 61 mm noteert. Alleen in 1959 (18 mm), 1980 (16 mm), 1922 (15 mm) en 1989 (8 mm) was het nog droger. In 2019 viel er 37 mm.
Qua neerslagsom was mei misschien niet de allerdroogste, maar dat geldt wel voor het neerslagtekort. Het neerslagtekort is het verschil tussen de hoeveelheid regen die valt en hoeveel water verdampt. Wanneer er meer water verdampt dan er valt is sprake van een neerslagtekort.
Foto: Jannes Wiersema
Eind mei bedroeg het neerslagtekort ruim 160 mm en dat is het grootste tekort ooit voor deze tijd van het jaar. In 2011 en 1976 was het net iets minder droog, met 141,6 en 116,7 mm. Dat het neerslagtekort dit jaar zo fors kon oplopen komt doordat zowel april als mei extreem zonnig en droog verliepen. Daarbij waaide het regelmatig flink en was het warm met een lage luchtvochtigheid, waardoor de toplaag van de bodem snel uitdroogde. Het gevolg was ook dat het grondwater- en waterpeil in de sloten steeds lager kwamen te staan. Waterschappen legden dan ook steeds meer sproeiverboden op.
Foto: Jolanda Bakker
Er was ook een aantal dagen met regen. Zo veroorzaakte een pittige bui op 10 mei een windhoos net over de grens met België en kregen de noordelijke provincies in de ochtend van 22 mei te maken met onweersbuien. Op 25 mei regende het in het midden, oosten en noorden urenlang zachtjes: de perfecte omstandigheden voor regenwater om de droge bodem in te kunnen trekken. Desondanks was de hoeveelheid regen beperkt en slechts een druppel op een gloeiende plaat.
Normale temperatuur, maar grote verschillen tussen dag en nacht
Met een gemiddelde temperatuur van 13,1 graden was mei opvallend normaal als je ziet hoe zonnig en droog het was. Dat komt door de koude nachten. Zo heeft het in De Bilt twee keer gevroren en dat is zeldzaam in mei. In het oosten van het land kwam het zelfs tot zeven nachten met vorst. Normaal zijn dat er vier.
Foto: Ab Donker
De laagste temperatuur werd gemeten in de nacht van 14 mei. In het Drentse Eelde koelde het toen af naar -3,0 graden. De Bilt beleefde op 15 mei zijn koudste nacht van de maand met -1,2 graden. Dat was bovendien bijzonder laat voor de lente. Aan de grond vroor het op 15 mei in Eelde maar liefst 7,5 graden!
De nachten verliepen koud, maar overdag was het regelmatig warm. Het aantal warme dagen in De Bilt kwam uit op 15, tegen 8 normaal. Op een warme dag is de temperatuur 20 graden of hoger. De Bilt beleefde op 21 mei de eerste officiële zomerse dag van het jaar en dat was ook de enige deze maand. In het oosten en zuiden werd de grens van 25 graden vaker geslecht.
Foto: Willem van Nunen
Met 26,7 graden was 21 mei ook gelijk de warmste dag van de hele maand in De Bilt. Het maakte deze donderdag bovendien de op drie na warmste Hemelvaartsdag ooit gemeten. In het Zeeuwse Westdorpe steeg het kwik op 21 mei naar 28,7 graden en dat was de hoogste mei-temperatuur van alle officiële weerstations.
Voor de liefhebbers van warm, zonnig en droog weer was het smullen. Het aantal ‘mooi-weerdagen’ kwam in De Bilt uit op 14. Normaal zijn dat er 7 en dit aantal is goed voor een gedeelde tweede in de ranglijst met meeste mooi-weerdagen in mei. Mei 1989 is recordhouder met 19. Een mooi-weerdag is gedefinieerd als een dag waarop de temperatuur hoger is dan normaal, er minder dan 0,2 mm neerslag valt en de zon meer dan 50% van de tijd schijnt.
Bekijk ook andere overzichten via onze pagina met weeroverzichten.
Hoofdfoto: Jolanda Bakker