De zomer van 2023 was wereldwijd "met afstand" de warmste ooit gemeten, meldt EU-dienst Copernicus Climate Change Service. De temperatuur op aarde was in de maanden juni, juli en augustus gemiddeld 16,77 graden, becijfert de dienst. Dat is 0,66 graden hoger dan gemiddeld.
Metingen hadden al eerder duidelijk gemaakt dat de maand juli een temperatuurrecord had verbroken. Ook de afgelopen augustusmaand was warmer dan augustus in alle voorgaande jaren waar Copernicus meetgegevens over heeft.
Het instituut schat in dat in deze zomermaand de temperatuur op aarde zo'n 1,5 graden hoger lag dan voordat de opwarming van de aarde inzette. Dat dit in één maand gebeurt, wil nog niet direct zeggen dat het Klimaatakkoord van Parijs al aan diggelen is. In dat akkoord spraken wereldleiders af zich in te spannen om de temperatuurstijging ruim onder de 2 graden, en bij voorkeur onder de 1,5 graden, te houden.
Bewijs voor klimaatverandering
Copernicus-bestuurder Samantha Burgess wijst in een reactie op de cijfers nog eens op het "overweldigende wetenschappelijke bewijs" voor klimaatverandering. "We zullen klimaatrecords en een toename van extreme weersverschijnselen blijven zien, die een impact hebben op de samenleving en op ecosystemen, totdat we stoppen met het uitstoten van broeikasgassen", stelt ze.
De Europese instantie analyseert voortdurend metingen van satellieten, schepen, vliegtuigen en weerstations over de hele wereld. Op basis daarvan heeft de dienst een goed beeld van het weer op aarde.
In Europa werd ondanks hittegolven en andere weersextremen overigens geen warmterecord verbroken deze zomer. Gemiddeld staat de zomer van 2023 op de vijfde plaats van warmste zomers ooit op ons continent.
Opvallend warm zeewater
Ook het zeewater is de afgelopen tijd sterk opgewarmd. In het noorden van de Atlantische Oceaan werd op 31 augustus een nieuw record genoteerd. Aan het oppervlak was het zeewater 25,19 graden en dat was nog nooit eerder vertoond. Wereldwijd lag de zeewatertemperatuur met bijna 21 graden ook ruim boven het langjarig gemiddelde.
Los van klimaatverandering is het natuurverschijnsel El Niño zich aan het ontwikkelen. Het is een terugkerend fenomeen waarbij ongeveer een halfjaar lang het oppervlak van de Stille Oceaan sterk in temperatuur stijgt, met flinke effecten op weersystemen.
In de woensdag gepubliceerde cijfers gaat Copernicus ook in op de geringe hoeveelheid zee-ijs rond Antarctica. Ook die was nog nooit zo laag sinds de satellietmetingen begonnen.