Winter 2011: geen Elfsteden, wel droog en koud

Toen de meteorologische winter op 1 december 2010 begon, was winterweer al oud nieuws in Nederland. In november waren vorst en winterse neerslag namelijk al in het weerbeeld geïntroduceerd. December ging al koud van start met op de eerste dag overdag matige vorst en op de tweede dag sneeuwde het. De maand verliep grotendeels koud en leek een begin van een lange winter. Niets was minder waar…

Zouttekort De weerkaarten van begin december laten een hogedrukgebied zien boven Scandinavië. Boven de Alpen bevond zich een lagedrukgebied. Door deze positie van de druksystemen stond er in onze omgeving een oostelijke stroming. Koude lucht was al in een groot deel van Europa aanwezig, maar de oostelijke aanvoer zorgde voor nog koudere lucht vanuit Siberië. Doordat de lagedrukinvloeden de overhand kregen bleef het echter niet droog. December werd dan ook gekenmerkt door regelmatig sneeuwval. Voor de gladheidbestrijders was het overuren maken en hier en daar diende het zouttekort zich weer aan.

Omslag Het winterweer leek goed te zijn losgebarsten, maar hield geen stand. Tegen de jaarwisseling kwam een voor Nederlandse begrippen gangbare westelijke stroming op gang. Een oceaandepressie bracht zachte lucht het westen van Europa binnen, wat met ijzel gepaard ging. Daarna was het gebeurd met de winter. De wintermaanden januari en februari 2011 verliepen ronduit zacht, waarmee deze winter geen recordbreker is geworden.

Toch koude winter?Ondanks de laatste twee zachte maanden, is deze winter toch de boeken ingegaan als een koude winter. Het langjarig gemiddelde voor de winter ligt op 3,3 °C in De Bilt. Deze winter werd 2,3 °C genoteerd. Dat het gemiddelde zo laag uitvalt komt door de koude maand december. Gemiddeld werd in december -1,1 °C gemeten, tegen 4,0 °C normaal. Januari viel met 3,5 °C juist weer hoger uit, uitgaande van de normaal van 2,8 °C. Ook februari liet met 4,6 °C, tegen 3,0 °C  normaal, zien dat deze maand zacht was. Het aantal vorstdagen in De Bilt bedraagt 52 (waarvan 29 dagen in december) tegen 38 normaal. Voor Lelystad viel overigens de eer de landelijk laagst gemeten temperatuur te hebben gemeten: – 16,9 °C.

Neerslag Met een landelijk gemiddelde van 165 mm neerslag is de winter vrij droog verlopen. De normaal ligt namelijk op 195 mm. Landelijk waren er overigens wel verschillen. De meeste neerslag viel in het zuiden, op sommige plaatsen meer dan normaal. In het noorden was het aanmerkelijk droger, juist droger dan normaal. December was daarbij de meest droge maand. Toen viel er landelijk gemiddeld 47 mm tegen een normaal van 79 mm. Januari wijkt met 68 mm weinig af van de normaal (69 mm). Ook februari laat een normaal neerslagbeeld zien: 50 mm tegen 47 mm normaal. Het droge karakter van de winter komt ook nu weer voor rekening van decembermaand.

Zonneschijn Qua landelijke zonuren zien we maar weinig verschillen met de normaal voor de winter. Gemiddeld werden 183 zonuren geteld, tegen 172 uren normaal.

Koude en droge winter Ondanks dat er twee van de drie wintermaanden zachter zijn verlopen kunnen we toch van een koude winter spreken. De koude decembermaand is hierbij de bepalende factor. De relatief droge decembermaand drukt ook de stempel op de hele winter, die daarmee ook droger is verlopen dan normaal.

Bron: KNMI/ MeteoVista | WeerOnline.nlAuteur: William Huizinga