April: vijfde zeer zachte maand op rij

Deze april is de vijfde maand op rij die overduidelijk warmer dan normaal verloopt en een top-10 notering behaald. De gemiddelde apriltemperatuur in De Bilt komt uit op 12,1 graden tegen 9,2 normaal. Goed voor een vierde plaats in de lijst met warmste aprilmaanden. Het aantal van 8 warme dagen (maxima in De Bilt >20 graden) tegen 3 normaal spreekt ook boekdelen. De hoeveelheden zon en neerslag komen uit rond de gebruikelijke waarden. Opvallend was de droge start van de maand en het buiige einde, waarbij het voor eerst dit seizoen tot zwaar onweer kwam.

Zeer warme start april goed voor twee records

We beleefden dit jaar de warmste 1 april ooit gemeten en de eerste decade van april (1e t/m 10e van de maand) was de warmste ooit met 12,7 graden als gemiddelde temperatuur. Het oude decaderecord uit 2011 bedroeg 11,8 graden.

Halverwege de maand waren de temperaturen tijdelijk gematigd, maar heel normaal voor de tijd van het jaar. Daarna werd het opnieuw zeer zacht. Op vrijdag 24 april kwam voor het eerst dit jaar tot een lokale zomerse dag (maxima van 25 graden of meer). Limburg had de primeur.

Koude aprilnacht

Slechts één nacht, de 16de, daalde de temperatuur in de Bilt onder het vriespunt: -0,9 graden. Op klomphoogte werd het in het Brabantse Volkel zelfs -7,2 graden. De natuur was door de zachte winter en lente al snel in bloei gekomen, waardoor de tuinders druk waren om de toekomstige vrucht tegen bevriezing te beschermen. Andere plaatsen kregen, zeker aan de grond, vaker met vorst te maken.

Ietsje natter dan normaal

De maand begon behoorlijk droog, maar van 6 tot en met 9 april werd het tijdelijk buiiger. In de avond van 7 april kwam het daarbij vooral in het westen van het land tot onweer. Tijdens de tien dagen die volgden was het aan de droge kant. Vanaf de paasdagen schakelden we over op een warm en buiig weertype. Dit resulteerde enkele malen in zwaar onweer. Vooral de laatste week van april kwam het in een groot deel van het land regelmatig tot onweer. Zoals gebruikelijk bij buiensituaties, waren de regionale verschillen groot. De noordelijke helft van het land kreeg beduidend meer neerslag te verwerken dan het zuiden. De buien gingen vaak gepaard met (grote) hagel, blikseminslagen en plensregens. Lokaal in Drenthe (Hogeveen) viel deze maand meer dan 100 mm, terwijl in het zuiden van Limburg en Zeeland slechts 10 mm viel. Gemiddeld over het land gezien verliep deze maand een tikje droger dan gewoonlijk; 40 mm tegen 44 normaal.

Niesbuien en jeukogen

De vijfde zeer warme maand op rij droeg bij aan een zeer vroege start van het graspollenseizoen en een zeer actief berkenpollenseizoen. Hierdoor hadden veel mensen last van aanzienlijke hooikoortsklachten.

Buiten het pollen om zweefde begin van de maand meer stof in de lucht, zoals Saharastof en fijnstof. Via een zuidelijke stroming werd stof afkomstig van de Sahara aangevoerd en zodoende werden strakblauwe luchten verhinderd door een bruinige gloed. De concentratie van (minder) fijn stof, een van de schadelijkste vormen van luchtvervuiling, werd ook een aantal dagen groot doordat het droog was en de wind over de vervuilende industrie van onze buurlanden waaide.

Zonuren

De zon scheen deze maand gemiddeld over het land slechts twee uurtjes meer dan het langjarige gemiddelde; 180 uur tegen 178 normaal.

Foto: Gerard Kiewiet