Zomer was warm, nat en vrij zonnig

De zomer van 2016 was warm. Met een gemiddelde temperatuur van 17,7 graden kwam deze zomer op een gedeeld tiende plaats in de lijst met warmste zomers. Gemiddeld over het land viel circa 255 mm tegen 225 normaal, maar op de grens van Noord-Brabant en Limburg was het veel natter met lokaal 380 mm neerslag. Een zeer zonnige tweede helft van augustus bracht het aantal zonuren landelijk gemiddeld op ongeveer 625 uur tegen 608 normaal.

Aan zee was het zoals gebruikelijk zonniger dan in het binnenland. Dit keer waren de verschillen nog groter dan normaal. In Den Helder scheen de zon 711 uur en dat is ruim 50 uur meer dan normaal. Maastricht moest het doen met circa 550 uur en dat is 30 uur minder dan gebruikelijk.

Juni en warme nachten verantwoordelijk voor warm zomergemiddelde

Een zeer warme laatste augustusweek heeft de zomer een top-10 positie qua warmte bezorgd. Het bovennormale zomergemiddelde is echter voor een groot deel tot stand gekomen door juni. De eerste zomermaand verliep bijna een graad te warm. In juli waren het vooral de warme nachten en een zeer warme periode rond de Nijmeegse Vierdaagse die de gemiddelde temperatuur opstuwden. Verder was het overdag in juli juist vaak te koel.

De warme nachten werden veroorzaakt door bewolking en hoge luchtvochtigheid. Het kwam voor een zomermaand bijzonder vaak tot (dichte) mist. Op de Veluwe, in Deelen, is maar liefst op zestien dagen mist voorgekomen. Zelfs voor een herfst- of wintermaand is dit veel.

Ondanks het vrij gebruikelijke aantal warme, zomerse en tropische dagen overheerste bij veel mensen het gevoel dat het deze zomer vaak slecht weer was. Het aantal zogenaamde “mooi-weerdagen” bevestigt dit beeld met 23 tegen 32 normaal. Op mooi-weerdagen schijnt de zon minimaal de helft van de tijd, blijft het (vrijwel) droog en ligt de maximumtemperatuur boven normaal.

Veel waarschuwingen in het zuidoosten

Afgelopen zomer werd vaak gewaarschuwd voor onweer, regen en mist. In totaal waren er 37 dagen met in delen van het land code geel en 4 dagen met code oranje. In Limburg gold 30 keer een waarschuwing en in Noord-Holland slechts 13 keer. In juni werd het meest gewaarschuwd in verband met de hevige stortbuien die toen vooral het zuidoosten van het land aandeden. De buien veroorzaakten grote schade in de land- en tuinbouw. Aan zee was het op diezelfde dagen vaak prachtig weer. In de Kop van Noord-Holland en op de Wadden was het deze zomer juist iets droger dan normaal.

Hieronder de meest bijzondere gebeurtenissen van deze zomer op een rij:

2 juni: zware onweersbuien, Code Oranje in Noord-Brabant en Limburg. Sinds eind mei viel vrijwel dagelijks erg veel regen. Deze buien leidden vanwege een verzadigde bodem tot flinke wateroverlast.
7 juni: zware onweersbuien in het zuidoosten, Code Oranje voor Limburg.
22/23 juni: schade door hoosbuien en zware hagelbuien, Code Oranje voor de Randstad in ochtend. Na broeierige dag vooral in het zuidoosten zware buien.
23 juni: Maastricht beleeft primeur van eerste tropische dag 2016.
1 t/m 30 juni: all time regenrecord voor juni in Venlo met 277,4 mm regen, op de voet gevolgd door Ysselsteyn met 276,9 mm. Dit is vier keer zoveel als normaal in juni valt en ruim meer dan de 200 mm die normaal in de zomer valt. Het oude record van 247 mm uit 1966 in Poortugaal werd daarmee verpulverd. Op grote schaal viel in het zuidoosten van Noord-Brabant en Noord- en Midden-Limburg 200-250 mm neerslag.
13 juli: buien met lokale wateroverlast
1 juni t/m 15 juli: op een na natste eerste helft van de zomer, alleen 1998 was nog natter.
20 juli: warmste dag van het jaar en warmste 20 juli ooit met 35,2 graden in Eindhoven en 32,9 graden in De Bilt.
20 juli: na hitte felle onweersbuien, Code Oranje voor Utrecht, Noord-Brabant en Gelderland.
17 t/m 25 juli: regionale hittegolf in Noord-Limburg (Arcen) en Midden-Limburg (Ell). Hitte maakt Nijmeegse Vierdaagse extra zwaar. Hitteplan actief geweest voor Noord-Brabant, Limburg, Gelderland en Overijssel.
10 augustus: waterhozen, vooral boven de Zeeuwse wateren.
11 augustus: niet eerder was het midden in de zomer zo koud aan de grond. Op weerstation Twenthe met 0,0 graden op 10 cm net geen vorst. Er volgde een verregende en koude zomerdag, die net geen kouderecord opleverde.
12/13 augustus: meteorenregen Perseïden was dit jaar goed zichtbaar
1 t/m 15 augustus: eerste helft van augustus was de koudste in tien jaar tijd.
23 t/m 28 augustus: regionale hittegolf in Limburg (Arcen, Ell en Maastricht) en in het Zeeuwse Westdorpe. Van 23-27 augustus was het nationale hitteplan in het hele land actief.
24 augustus: niet eerder was het ergens in het land zo warm op 24 augustus als dit jaar in Westdorpe met 33,3 graden
25 augustus: net geen warmterecord, maar wel de op vier na warmste dag in eind augustus sinds de start van de metingen. Het werd 31,0 graden in De Bilt.
27/28 augustus: stevige onweersbuien met veel bliksemontladingen verdrijven hitte. Lokale schade door blikseminslagen, wateroverlast en grote hagel.
21 t/m 31 augustus: eind augustus (21e t/m 31e) verliep met een gemiddelde temperatuur van 19,8 graden in De Bilt niet eerder zo warm. Het record was in handen van 1997 met 19,6 graden.
1 t/m 31 augustus: met gemiddeld over het land circa 240 zonuren kwam augustus in de zonuren top-10 voor die maand.