Dankzij een extreme hittegolf is augustus 2020 de op één na warmste augustus ooit gemeten. Gemiddeld was het in De Bilt 20,4 graden tegen 17,5 normaal. Alleen in 1997 was het nog een fractie warmer met 20,5 graden. Ook was het zonnig met landelijk gemiddeld 229 zonuren tegen 195 normaal. De neerslagsom was vrij normaal met gemiddeld 82 mm regen tegen 78 normaal. De regionale neerslagverschillen waren echter enorm.
In de eerste helft van augustus barste de zomer in alle hevigheid los. We kregen van 5 tot en met 17 augustus te maken met een officiële hittegolf. Slechts vier keer duurde een hittegolf in De Bilt nog langer. Nog nooit verliep een hittegolf die minimaal tien dagen duurde zo warm als dit jaar. De gemiddelde maximumtemperatuur van de hittegolf in De Bilt bedroeg 31,1 graden. Ook kwam het tot een unieke reeks van acht tropische dagen op rij!
In totaal telde de hittegolf zelfs 9 tropische dagen! Geen enkele augustusmaand noteerde ooit zoveel dagen met maxima van 30 graden of meer in De Bilt. Het record stond op 7 tropische dagen in 2003. In het oosten en zuidoosten duurde de regionale hittegolf zelfs tot en met 22 augustus. Er kwamen verder 17 zomerse dagen met maxima van 25 graden of meer voor. Normaal zijn dit er zeven. Het record blijft staan op 19 zomerse dagen, gemeten in 1997 en 1975. Op 26 dagen werd het warmer dan 20 graden, waar 23 warme augustusdagen normaal zijn.
Extreme hitte en een superhittegolf
De hoogste temperatuur werd deze maand gemeten op 8 augustus met 34,6 graden in De Bilt en in Arcen werd het met 37,0 graden het warmst. In De Bilt is het in augustus slechts twee keer nog warmer geweest. Op 4 augustus 1990 werd het 35,3 graden in op 7 augustus 2003 steeg de temperatuur naar 35,0 graden. Niet allen overdag was het warm, maar ook ’s nachts. Het kwam tot een recordaantal van drie dagen met tropenminima in De Bilt.
In het zuidoosten van het land was voor het derde jaar op rij zelfs sprake van een regionale superhittegolf. In Arcen en Eindhoven werd het van 5 tot en met 13 augustus dagelijks tropisch warm met 30 graden of meer en op minsten drie van deze dagen was het warmer dan 35 graden. Ook in Gilze-Rijen en Volkel was sprake van een superhittegolf, maar daar begon deze een dag later.
Niet recordwarm door koele en wisselvallige slotfase
Lange tijd was het dit jaar veel en veel warmer nog dan in augustus 1997, maar door een koele en herfstachtige slotperiode was het gemiddeld over de hele maand met 20,4 graden een tiende graad minder warm was dan in recordjaar 1997. Tot en met 21 augustus lag de gemiddelde temperatuur (over dag en nacht) nog op 22,3 graden. Daarna werd het een stuk koeler met maxima die soms de 20 graden niet haalden en ook de zwoele nachten waren voorbij. Dit trok de maandgemiddelde temperatuur flink naar beneden.
Deze augustusmaand neemt desondanks de vijfde plaats in de lijst met warmste kalendermaanden ooit gemeten in. De top-5 over alle maanden ziet er als volgt uit:
- Juli 2006 met 22,3 graden
- Juli 1994 met 21,4 graden
- Juli 2018 met 20,7 graden
- Augustus 1997 met 20,5 graden
- Augustus 2020 met 20,4 graden
Lees ook ons volledige zomeroverzicht.
Natte maand met zomerstorm en droogte
Gemiddeld over het land viel zo’n 4 mm meer neerslag dan gebruikelijk. Doordat de neerslag meestal veroorzaakt werd door lokale hevige onweersbuien ontstonden grote regionale verschillen. Tijdens het eerste en heetste deel van de hittegolf was het overal kurkdroog, waardoor de droogteproblematiek na een wisselvallige julimaand opnieuw toenam. Op sommige plaatsen viel in de tweede helft van de maand enorm veel regen. Vooral in het westen, midden en noorden viel veelal meer regen dan normaal. Rondom het IJsselmeer werd in meerdere plaatsen zelfs meer dan 150 mm gemeten. In Marken was het met 195 mm het natst!
Hoe anders was dat in Midden- en Oost-Brabant, Noord- en Midden-Limburg, en het zuiden en oosten van Gelderland. Daar viel op sommige plaatsen slechts zo’n 25 mm. Het droogst was het in Woold, in de Achterhoek, met slechts 19 mm. In het binnenland vielen door de droogte al heel wat bladeren van de bomen.
Stormschade door zomerstorm Francis. Foto: ANP / Ginopress B.V.
Ook waaiden op de avond van 25 augustus en 26 augustus verschillende bomen om en braken veel door de droogte verzwakte takken af. Dit kwam doordat zomerstorm Francis over ons land trok. Aan zee kwam het tot een officiële storm met langs de hele west- en noordwestkust windkracht 9. De zwaarste windstoot werd in IJmuiden gemeten met 107 km/uur.
Meer zon dan gebruikelijk
De zon scheen deze maand in totaal circa 229 uur tegen 195 normaal. Daarbij was de zon het vaakst te zien in de kustgebieden. In Den Helder scheen de zon 250 uur. Dat is 41 uur meer dan normaal. In Maastricht was de zon met 208 uur minder vaak te zien, maar het was nog altijd 20 uur zonniger dan daar gebruikelijk is.
Dat het ondanks de hittegolf niet uitzonderlijk zonnig was deze maand heeft te maken met de buien die zich in het tweede deel van de hittegolf aandienden. Hierdoor was de zon al minder vaak te zien en na de hittegolf volgde een hele serie overwegend grijze dagen.
Hoofdfoto: ANP / Prioschka van de Wouw