Deze juni was bijzonder warm en is als de op zes na warmste junimaand sinds 1901 de boeken ingegaan. In De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur uit op 17,5 graden tegen 15,6 normaal. De zevende plek wordt gedeeld met 2007 en 2018. Ook was deze juni vrij zonnig met landelijk gemiddeld 232 uur zon tegen 201 normaal. De neerslagsom kwam gemiddeld over het land uit op circa 80 mm. Normaal valt in juni 68 mm. Dit jaar waren er grote regionale verschillen.
Een groot deel van de maand verliep warm. Alleen van 4 tot en met 10 juni was het behoorlijk fris en hadden we te maken met schaapscheerderskou. Van 24 tot en met 26 juni was het zeer warm en beleefden we de eerste tropische dagen van het jaar. Ook in De Bilt kwam het op 26 juni tot de eerste officiële tropische dag van het jaar. Het werd de warmste dag van de maand en van 2020 tot nu toe met 30,1 graden in De Bilt. Het warmst werd het in Hoek van Holland met 32,3 graden. De eerste regionale tropennacht, met minima van 20 graden of meer, kon daarbij natuurlijk niet ontbreken. In het zuidoosten van het land kwam het zelfs tot een regionale hittegolf.
Veel warme en zomerse dagen maken juni bijzonder warm
Maar liefst 21 keer werd een warme dag genoteerd met 20 graden of meer in De Bilt. Slechts 11 jaren telden nog meer officiële warme dagen. Het record staat op 27 en is in handen van 1930 en 2003. Op maar liefst acht dagen werd het zelfs 25 graden of meer. Normaal telt juni vijf officiële zomerse dagen. In twaalf jaren kwam het nog vaker tot zomerse temperaturen. Het record staat op 14 dagen en dateert van 1970.
Juni kende dit jaar elf zogenaamde mooi-weerdagen, waar zes normaal is. Een mooi-weerdag is gedefinieerd als een dag waarop de temperatuur hoger is dan normaal, er minder dan 0,2 mm neerslag valt en de zon meer dan 50% van de tijd schijnt. Dat dit aantal niet nog hoger ligt komt doordat het op de warme dagen in het midden van de maand vaak tot regen- en onweersbuien kwam. Ook de hete periode aan het einde van de maand werd afgesloten met onweer.
Foto: Kees Jak
Zware regen- en onweersbuien en doorgaande droogte
De regen- en onweersbuien pakten in het midden van de maand vaak zwaar uit. Plaatselijk viel erg veel regen in korte tijd. Op 14 juni ontstond in Drenthe, Overijssel en Gelderland wateroverlast. Traag trekkende buien lieten veel regenwater achter in korte tijd. In de Achterhoek viel zelfs 110 mm! Zo kwam het op 17 juni tot een wolkbreuk in Vlissingen en viel ruim 100 mm in 24 uur tijd. De dag ervoor liepen onder andere in Dordrecht en Zwijndrecht de straten onder. Op 26 juni kwam het tot wateroverlast door noodweer in Brabant en op 27 juni kwam het tot grote hagel in Groningen. Voor deze hagel gold korte tijd code oranje.
Doordat de buien een lokaal karakter hadden kregen sommige plaatsen veel minder regen. Hoewel het gras op veel plaatsen weer groen kleurde, kwam er geen einde aan de heersende droogte. Op sommige plekken viel simpelweg te weinig regen en daar waar stortbuien vielen werd alleen de bovenste laag van de grond nat. Het water viel in te korte tijd en kreeg vaak niet de kans goed de bodem in te zakken, maar spoelde zo sloten en riolering in. Een droge bodem kan namelijk erg weinig water per uur opnemen.
Aanhoudende droogte. Foto: Jannes Wiersema
Gemiddeld over het land kwam de neerslagsom uit op circa 80 mm tegen 68 normaal. In het zuiden en zuidwesten was het op grote schaal nat met 80-100 mm en lokale uitschieters boven 150 mm. In Helmond viel zelfs 198 mm, in Hendrik Ido Ambacht 197 mm, in Zoetermeer 171 mm en in Someren en Oud-Alblas 156 mm. Ook in het oosten viel op verschillende plaatsen meer dan 100 mm. Aan de zuidkant van de Veluwe, de regio Arnhem-Nijmegen, Noord-Limburg en veel gebieden in het noorden van het land was juni een droge maand met zo’n 35-55 mm.
Het verloop van het neerslagtekort. Bron: KNMI
Het neerslagtekort nam in het midden van de maand af en liep door het zonnig en hete weer in het laatste deel van de maand weer op tot zo’n 180 mm. Daarmee was de droogte-situatie in juni vergelijkbaar met recordjaar 1976. In de slotdagen van juni steeg het neerslagtekort niet verder en werd de lijn van 1976 niet meer gevolgd. Wel was het nog droger dan in het uitzonderlijk droge jaar 2018.
Opnieuw een zonnige maand
Na de uitzonderlijk droge en zonnigste lente ooit gemeten was het even wennen om in juni vaker dreigende wolkenluchten te zien. Desondanks scheen de zon alsnog vaker dan gebruikelijk. Het is al de vierde maand op rij die zonniger dan gebruikelijk verloopt! Vooral aan het begin en afgelopen week was het zeer zonnig.
Tijdens heldere nachten waren regelmatig lichtende nachtwolken te zien en soms ook zeevonk. Foto: Corné Ouwehand
Gemiddeld over het land scheen de zon 232 uur tegen 201 normaal. Vooral in Zeeland was het veel zonniger dan gebruikelijk met in Vlissingen 257 zonuren tegen 216 normaal. In het oosten en noordoosten kwamen vaker wolken voor, maar scheen de zon alsnog zo’n 15-20 uur meer dan normaal.
Hoofdfoto: Truus Linders
Juni was bij zonder warm. Terugblikken op andere maanden kan hier.
Meer Weeroverzichten-nieuws