2011: zeer zonnig en zeer warm

Tijdens de feestdagen blikken we regelmatig terug op de gebeurtenissen van het afgelopen jaar. Het weer liet ons dit jaar ook niet ongemoeid. In 2011 beleefden we de zomer in het voorjaar, de herfst in de zomer en de lente in de herfst. Vele records werden dan ook gebroken: het droogste en zonnigste voorjaar ooit gemeten, de natste zomer, droogste november en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Bij veel mensen is de slechte vakantieperiode blijven hangen, maar we beleefden naast een fraai voorjaar ook een bijzonder mooie nazomer. Tijd om de eindbalans op te maken.

Top-10 noteringen

De gemiddelde jaartemperatuur komt uit op 10,9 graden, terwijl 10,1 normaal is. Ook hebben we dit jaar flink meer zon gehad dan gebruikelijk: 1840 tegen 1639 uren normaal. De neerslagsom komt gemiddeld over het land een stukje lager uit dan normaal, met 792 mm tegen 847 normaal. Het jaar 2011 is dus zeer zonnig en zeer warm verlopen. Dit levert een 8e plek op in de ranglijst met zonnige jaren sinds 1901 en een 7e plek voor de temperatuur. Het aantal warme dagen lag met 93 tegen 84 normaal ook op een hoog niveau. De slechte zomerperiode zorgde echter voor een tekort aan zomerse en tropische dagen. Voor de vakantievierders in eigen land viel er met de regen en kou dan ook weinig te genieten.

Droog en zonnig voorjaar, natte vakantieperiode

In januari en februari was het vrij mild winterweer. In het voorjaar domineerden hogedrukgebieden, met als gevolg een lente die droger en zonniger dan ooit tevoren verliep. Ook was het de op één na warmste lente ooit gemeten. De droogte zorgde voor recordlage rivierafvoeren, meerdere natuurbranden en problemen voor de landbouw. In juni kregen we te maken met gemiddeld over de maand vrij normaal zomerweer. De vakantieperiode kenmerkte zich door een gebrek aan zonneschijn, lage temperaturen en zeer veel regen. Vooral in juli was het erg slecht zomerweer. Sinds 1966 was het niet zo nat geweest in Nederland en er werd geen enkele zomerse dag genoteerd (maxima van 25 graden of meer). In augustus knapte het weer langzaam iets op. Het warmere weer werd echter maar liefst vijf keer afgestraft door extreem weer (code oranje) in verband met zware onweersbuien. De zware buien brachten de neerslagsom van de zomer op een hoger niveau dan ooit gemeten (350 mm tegen 225 normaal).

Fraaie nazomer, droge november

Nadat we begin september nog met een vroege herfststorm te maken kregen, volgde herstel naar zonnig en warm nazomerweer. September en oktober telden samen 6 zomerse dagen, wat in schril contrast staat met een totaal van 7 zomerse dagen in de hele zomer! Op 11 november brak een koudere periode aan, met gedurende een week regelmatig nachtvorst en de eerste grootschalige strooiacties. Het weer werd verder gekenmerkt door hardnekkige velden met laaghangende bewolking en mist.

De novembermaand kenmerkte zich vooral door de droogte. De rivierstanden bereikten net als in het voorjaar een uitzonderlijk lage stand. Dat is niet verwonderlijk, want vanaf eind oktober tot begin december viel er nauwelijks neerslag. Gemiddeld over het land viel in november totaal slechts 9 mm regen. Daarmee beleefden we de droogste november ooit sinds de start van de neerslagmetingen in 1906.

Herfst in december*

Om de wanorde dit jaar nog groter te maken werd het de afgelopen decembermaand flink onstuimig. Meerdere stormen deden onze kustgebieden aan, met soms wat schade tot gevolg. Tot een zware storm kwam het echter niet. Wel viel heel veel regen, waardoor december een top-5 notering behaalt in de ranglijst met natste decembermaanden. Het was niet alleen nat, maar ook zeer zacht. De gemiddelde temperatuur behaalde met 5,8 tegen 3,7 normaal eveneens een top-5 notering. Van 16 t/m 20 december deed het weer korte tijd winters aan. Toch leverde het slechts 1 vorstdag op in De Bilt – alleen 1974 noteerde ook maar 1 vorstdag in de hele maand december. Het restant van december verloopt naar verwachting rustig en vrij droog, met toenemende kans op zon. December doet met een top-5 notering voor hoge temperaturen en veel neerslag ook een flinke duit in het jaarzakje dat vol zit met extremen.

* Doorberekening op basis van recente verwachtingen

Klik hier voor een volledig overzicht, met tabellen en grafieken