Zo bijzonder verliep schrikkeldag in het verleden

29 februari 2024, 10:50

Terugblik
Op schrikkeldag 2016 begon de dag met vorst. Foto: Jessie van Neer

Dit jaar kunnen we weer genieten van een extra dag; schrikkeldag. Is schrikkeldag op weergebied een bijzondere dag of één uit duizenden?

Sinds 1901 hebben er in De Bilt dertig schrikkeldagen plaatsgevonden. Op de schrikkeldagen die plaatsvonden in de afgelopen dertig jaar was het overdag gemiddeld 9,5 graden. Eind februari is het gemiddeld een graad of 8 overdag in De Bilt en begin maart 9 graden. Wat dat betreft springt schrikkeldag er dus vaak uit als een relatief warme dag. De zon schijnt gemiddeld zo’n 5 uur op 29 februari, terwijl dit op andere dagen eind februari 3 uur is.

De extra dag levert gemiddeld dus relatief zonnig en warm weer op. Op de warmste editie ooit werd het 15,7 graden en dat was in 1992. Dat is dan weer relatief laag, want op 28 februari staat het datum-warmterecord op 17,3 graden en op 1 maart op 16,5 graden. Maar de kans om het warmterecord op 29 februari aan te scherpen komt dan ook vier keer minder vaak voor dan voor andere data.

Koudste schrikkeldag was in 1904, zonnigste in 2016

De allereerste schrikkeldag uit de meetreeks in De Bilt is direct ook de allerkoudste. Het bleef toen als enige keer de hele dag vriezen; het werd maximaal -1,4 graden. In 1968 werd het precies 0,0 graden. De koudste schrikkelnacht stamt niet uit 1904, maar uit 1924. De minimumtemperatuur bedroeg toen -7,5 graden. De schrikkelnacht van 1904 staat op plek 2 met -6 graden en 2005 maakt met -5,8 graden de top-3 compleet. Op twaalf van de dertig schrikkeldagen in het verleden kwam het tot vorst.

De zonnigste schrikkeldag noteerden we in 2016 met maar liefst 9,7 uur zon. Daarmee scheen de zon bijna de hele dag, want de daglichtperiode is op die datum 10 uur en 50 minuten. In 1932 scheen de zon net iets minder met 9,6 uur. Zeven keer verliep schrikkeldag geheel zonloos.

Schrikkelstorm in 2008

In het verleden is het slechts één keer tot storm gekomen op schrikkeldag. Op 29 februari 2008 was er sprake van een officiële schrikkelstorm. In Vlissingen werd een uurgemiddelde windkracht 9 gemeten en in het Zeeuwse Cadzand kwam het toen tot een zeer zware windstoot van 104 km/uur.

Op 29 februari 2008 kwam het tot een schrikkelstorm.
Op 29 februari 2008 kwam het tot een schrikkelstorm.
In de kustgebieden kwamen in 2008 zware tot zeer zware windstoten voor.
In de kustgebieden kwamen in 2008 zware tot zeer zware windstoten voor.

Ook op schrikkeldag 2020 was het zeer onstuimig, met tot ver in het binnenland zware tot zeer zware windstoten. Zo noteerde ook De Bilt een zeer zware windstoot van 101 km/uur. Ook in het Zeeuwse Tholen en in het Limburgse Ell werd een windstoot van 101 km/uur genoteerd. Aan de kust waaide het stormachtig (8 Bft.), maar tot een officiële storm kwam het niet. Ook in 1956 was het zeer onstuimig met in De Bilt en Vlissingen een windstoot van 100 km/uur.

Zware tot zeer zware windstoten in het hele land op 29 februari 2020
Zware tot zeer zware windstoten in het hele land op 29 februari 2020

Wil je weten welk weer het dit jaar met schrikkeldag wordt? Lees dan weerbericht Nederland.

Jaco van Wezel

Jaco van Wezel

Meteoroloog en redacteur

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven